Leiderschap is geen kwestie van aangeleerde vaardigheden en zelfs niet van gedrag. Leiderschap gaat om wie je bent. Wie je van binnen bent. Dat begint bij zelf-bewustzijn. De tools om zelfbewust te worden worden sinds lang aangeboden door Yoga en Zen.
Leiderschap gaat niet alleen over het nemen van beslissingen en het leiden van teams; het begint bij zelfbewustzijn. Yoga is een millennia-oude praktische menswetenschap waarin het ontwikkelen van totaalbewustzijn centraal staat. Zen is een eeuwenoude filosofie en levenswijze die diep geworteld is in het cultiveren van bewustzijn en innerlijke balans. We verkennen hoe het toepassen van technieken uit Zen en Yoga leiders kan helpen om zelfbewustzijn te ontwikkelen en te versterken en hoe ze daarmee effectievere en empathische leiders te worden.
Zen en Zelfbewustzijn
Zen, geworteld in het boeddhisme, draait om het bereiken van innerlijke rust en bewustwording door meditatie en contemplatie en om het leven in harmonie met het al. De praktijken van Zen zijn van onschatbare waarde voor leiders die streven naar zelfbewustzijn.
Meditatie: Regelmatige meditatie helpt leiders om te vertragen, hun gedachten te observeren en zich bewust te worden van hun emoties en impulsen, en van hun ware zelf. Dit kan leiden tot betere besluitvorming en stressbeheersing.
Aandachtigheid: Zen moedigt aan tot aandacht bij alles wat je doet. Leiders kunnen dit toepassen door zich volledig te concentreren op hun taken, gesprekken en interacties, wat leidt tot meer effectieve communicatie. Er zijn tegenwoordig tal van trainingen op het gebied van Mindfulness beschikbaar.
Loslaten van Ego: Zen leert je het ego los te laten. Leiders die ego kunnen overstijgen, kunnen beter luisteren naar anderen en openstaan voor verschillende perspectieven.
Yoga en Zelfbewustzijn
Yoga, een fysieke en spirituele praktijk, richt zich op het verenigen van het individu met het grote geheel, zonder verlies van individualiteit. Yoga betekent eenwording met God, maar dat lees je nergens. En Yoga leert je het ego van je Ware Zelf te onderscheiden en van daaruit te leven. Het biedt leiders praktische manieren om zichzelf beter te kennen.
Lichaamsbewustzijn: Yoga leert leiders om bewust te zijn van hun lichaam, houding en ademhaling. Dit helpt bij het verminderen van spanning en stress.
Emotioneel bewustzijn: Yoga bevordert emotioneel evenwicht door de ademhalingsoefeningen en het omgaan met fysieke uitdagingen op de yogamat. Dit kan leiders helpen hun emotionele wezen beter te leren kennen.
Zelfkennis: Yoga leidt tot zelfkennis. Leiders die zichzelf kennen, zijn beter in staat om anderen te doorzien en te begrijpen en kunnen daardoor beter met mensen opgaan.
Integratie van Zen, Yoga en leiderschap
Leiders kunnen deze principes integreren in hun dagelijkse leven:
Begin en eindig de dag met een korte meditatie om de geest te verhelderen.
Wees met volle aandacht bij vergaderingen en interacties met teamleden.
Leer jezelf om bij alles wat je doet je bewust te zijn van de adem. Dat leidt vanzelf tot meer bewustzijn.
Neem regelmatig pauze om te ademen, bewust te worden van spanning en deze los te laten en lichaamsbewustzijn te ontwikkelen.
Herinner jezelf eraan dat leiderschap niet draait om ego, maar om dienstbaarheid aan anderen, aan je organisatie, aan de maatschappij en aan God.
Tenslotte
Zen en Yoga bieden waardevolle tools om zelfbewustzijn te ontwikkelen en te cultiveren, de basis van effectief leiderschap. Door meditatie, aandachtigheid en zelfbewustzijn, kunnen leiders betere beslissingen nemen, empathischer zijn en een positieve invloed hebben op hun teams. Leiderschap gaat niet alleen over wat je doet, maar vooral over wie je bent, en deze eeuwenoude praktijken kunnen je helpen een meer bewuste en compassievolle leider te worden.
Wil je je innerlijke werelden leren kennen? Wil je meer zelf-bewust worden zijn? Bel me: 06 – 1526 3773.
Tijdens de weg, tijdens het proces,zouden we gelukkig kunnen zijn. Ware grootsheid is diep geworteld in vreugde. En vreugdevol, gelukkig, te zijn is de eerste stap op weg naar succes.
Als jouw mensen gelukkig zijn – ‘goed in hun vel zitten’ -, dan zijn ze dat ook op hun werk en stralen dat uit naar anderen. Dat heeft hoe dan ook een positieve uitwerking. Op het werk, op de sfeer, op het resultaat.
De Westerse wereld denkt dat mensen geluk ervaren door het bereiken van een doel en niet door de weg naar het doel, het proces. En het is terecht maar miserabel dat we niet altijd geluk ervaren. Ook tijdens de weg zouden we gelukkig kunnen zijn; niet pas als het doel bereikt is. Ware grootsheid is diep geworteld in vreugde. En vreugdevol, gelukkig, te zijn is de eerste stap op weg naar succes.
Geluk kan worden gedefinieerd als een prestatie indicator (KPI) die binnen je bedrijf daadwerkelijk meetbaar is. Een betere indicator voor het succes van je bedrijf dan de meeste gangbare KPI’s, omdat deze indicator vooruit kijkt in plaats van naar het verleden, wat alle andere indicatoren doen.
“Happiness is crucial to your business and is actually abetter forward predictor of revenuethan most of the metrics your CFO provides.” (Jeff Sutherland)
Misschien iets om eens over te mediteren… En hier komt het: Geluk gaat aan succes vooraf! Dus wie gelukkig is presteert gewoonweg beter, op alle gebieden van het leven, inclusief werk. Dit gaat zelfs zover dat Geluk meetbaar gemaakt kan worden. Uiteraard, want anders is het geen bruikbare indicator. Meer hierover vind je in het boek Scrum – doing twice the work in half the time. Jeff Sutherland was in de Vietnam-oorlog gevechtspiloot, heeft daarna wetenschappelijk kankeronderzoek gedaan en werd succesvol ondernemer in software. Zijn methode Scrum, om teams succesvol te maken, is wereldwijd door bedrijven omarmd.
“Laat ons nooit vergeten, dat de natuurlijke staat van de mens geluk is.” (Hazrat Inayat Khan)
Elke mens is op zoek naar geluk. Geluk is de ware aard van de mens. Geluk schuilt in de diepste diepte van het wezen van elke mens. Het ligt daar te wachten tot je jouw aandacht erop richt. De mens zoekt lang naar het geluk op de verkeerde plek: buiten zichzelf. Zen-meester Hakuïn zegt: “Hij is als een die, in het water staand, roept om drinken”.
Pas als je bereid bent te stoppen, in te houden en ophoudt met zoeken, dan vind je het. Yogi’s zeggen dat de mens die vanuit zijn diepste kern leeft, dat zij het Ware Zelf noemen, niet ziek wordt en altijd geluk ervaart, ongeacht externe omstandigheden. En dat heet ‘onafhankelijk geluk’.
In het moment zijn is de kunst om ‘uit je hoofd’ te komen. Observeer gedachten zonder er door opgeslokt te worden. Meditatie, ademhaling en bewust handelen zijn je instrumenten.
Wordt meester over je denkvermogen, in plaats van andersom.
‘Uit je hoofd komen’ is een veelbesproken onderwerp. Het gaat over loskomen van gedachten – mindfulness – en het vinden van balans tussen denken en ervaren. We verkennen hierbij de volgende punten:
1. De kunst van mindfulness Het belang van in het moment zijn en methoden om gedachten los te laten.
2. Overwinnen van je denkgewoonte Hoe constant denken kan leiden tot stress en manieren om dat patroon te doorbreken.
3. Balans tussen denken en ervaren Het vinden van een evenwicht tussen rationaliteit en het werkelijk ervaren van het leven.
4. Praktische technieken Meditatie, ademhalingsoefeningen en andere praktische tools om uit je hoofd te komen.
5. Impact op welzijn Hoe het loslaten van constante gedachten kan bijdragen aan mentaal en emotioneel welzijn.
We besluiten dit blog met een tekst van Mirra Alfassa (‘De Moeder’) over het leren beheersen van je denkvermogen. Zij schreef dit al op jonge leeftijd toen zij bezig was anderen te helpen bewuster in het leven te staan.
1. De kunst van mindfulness
Het toepassen van mindfulness en de kunst van in het moment zijn, zijn van cruciaal belang voor het ‘uit je hoofd’ komen. Het gaat erom je bewust te zijn van dit moment zonder voorkeur noch afkeur – dus zonder oordeel – en zonder verstrikt te raken in gedachten over verleden of toekomst.
En het is zo eenvoudig: het gaat er om dat je voortdurend aandachtig bent bij alles wat je doet en van wat er gebeurt. Dus juist de eenvoudigste handelingen met al je aandacht te verrichten zonder ze vervelend te vinden, zonder te worden afgeleid door gedachten aan wat straks moet gebeuren of wat anderen ervan vinden.
Door mindfulness te cultiveren, leer je om je gedachten te observeren zonder er door opgeslokt te worden. Daardoor kan je meer aanwezig zijn in het huidige moment, waardoor je meer kunt genieten van wat je nu beleeft en ervaar je minder stress.
Het beoefenen van mindfulness door meditatie, bewuste ademhaling of simpelweg door je bewust te zijn van je omgeving, helpt je om uit je hoofd te komen en je vindt direct een gevoel van innerlijke rust. Het kan ook je bewustzijn vergroten en het ontwikkelt jouw emotionele veerkracht.
2 Overwin je denkgewoonte
Het overwinnen van denken kan een uitdaging zijn, maar er zijn verschillende manieren om dit aan te pakken:
Identificeer het denken: Bewust worden dat je aan het denken bent is de eerste stap. Dus bewust kijken naar je gedachten.
Gebruik van afleiding: Vind activiteiten die je geest bezighouden en je aandacht afleiden van de overmatige gedachten, zoals sporten, kunst, of hobby’s.
Schrijf je gedachten op: Zet je gedachten op papier; daarmee creëer je afstand en het helpt om ze los te laten.
Bewust denken: Houd je aandacht gedurende langere tijd op een willekeurig onderwerp. Zie welke associatieve gedachten dit oproept en merk wanneer je wordt afgeleid door andere, niet relevante gedachten. Zo wordt je meester over jouw denkvermogen, in plaats van andersom.
Praktijk van mindfulness: Leer om gedachten te observeren zonder erin te verzinken. Dit kan helpen om ze minder invloed op je te laten hebben.
Het doorbreken van denkpatronen vergt oefening en geduld, maar het is de sleutel tot verminder stress en meer innerlijke rust.
3. Balans tussen denken en ervaren
Het vinden van balans tussen denken en ervaren draait om het niet volledig opgaan in gedachten, maar ook niet ze volledig negeren. Enkele strategieën zijn:
Vergroot je bewustzijn: Wees je ervan bewust wanneer je te veel in je hoofd zit en oefen jezelf om je aandacht te verleggen naar het voelen, naar fysieke gewaarwordingen. Het brengt je direct naar ‘Dit moment’.
Gebruik je zintuigen: Richt je op wat je ziet, hoort, ruikt, proeft en voelt op een gegeven moment. Ook dit helpt je om in het huidige moment aanwezig te zijn.
Neem regelmatig pauzes: Neem regelmatig pauzes gedurende de dag om bewust te ontspannen of te mediteren om de denkstroom te onderbreken.
Het vinden van deze balans kan je helpen om zowel de vruchten te plukken van de voordelen van bewust nadenken als van het volledig ervaren van de innerlijke stilte en het huidige moment.
4. Praktische technieken
Laten we ons richten op praktische technieken om uit je hoofd te komen. Hier zijn een paar benaderingen die je zou kunnen verkennen:
Meditatie: Er bestaan veel verschillende meditatietechnieken die helpen om gedachten los te laten, zoals ademhalingsmeditatie, geleide visualisaties of mindfulness-meditatie. Tijdens onze Zenwandelingen krijg je diverse technieken aangereikt.
Ademhalingsoefeningen: Ook oefenen we ademhalingstechnieken die kunnen helpen om bewust te worden, te ontspannen en gedachten te kalmeren. Vooral leer je om je tijdens dagelijkse activiteit bewust te zijn van de ademhaling en deze niet te storen. Je doet al je bezigheden op het ritme van de adem.
Bewuste activiteiten: Denk aan wandelen in de natuur, hatha yoga (verkrijgbaar onder tal van interessante benamingen), of andere activiteiten waarbij je bewust bent van elke beweging of sensatie, waardoor je minder in je hoofd zit. Ook sporten in de sportschool, fietsen of andere activiteiten worden yoga als je ze bewust doet.
Schermvrije tijd: Het verminderen van schermtijd kan je helpen om denken te verminderen. Maak bewust gebruik van je smartphone, tablet en laptop, en leg ze bewust opzij wanneer ze echt niet nodig zijn.
Kan je hulp gebruiken met een of meer van bovenstaande onderwerpen (meditatie, adem, activiteit, schemertijd), plan dan een afspraak met me voor een gratis kennismaking. Dan gaan we samen een uur wandelen.
5 Impact op welzijn
Het loslaten van de constante stroom van gedachten op het welzijn kan een enorm effect hebben op jouw welzijn. Het vermindert stress en angst en het verbetert je algehele gemoedstoestand. Wanneer je leert dat gedachten niet per se jóuw gedachten zijn, ben je minder gehecht aan je gedachten en ervaar je een grotere innerlijke rust en tevredenheid.
Je welzijn verbetert ook doordat je meer in staat bent om te genieten van het moment en beter om kunt gaan met uitdagingen, zonder overmatig te piekeren. Dit kan resulteren in een betere nachtrust, verbeterde relaties en een meer gebalanceerd leven.
Het verminderen van overmatig denken heeft een positieve impact heeft op je algehele welzijn. Leer jezelf de simpele techniek om je bewust te worden van je gedachten, je denken onder controle te krijgen en pas het in je dagelijks leven.
Hoe meester te worden van je gedachten?
Eerste voorwaarde
Om het volledige belang van dit meesterschap te begrijpen door bewust te worden, door middel van observatie, dat onze acties de exacte uitdrukking zijn van onze gedachten en dat zolang we geen perfecte controle over onze mentale activiteit hebben, deze gedachten niets anders zijn dan reflexen vanuit elke invloed van buitenaf (sensaties en suggesties). Dus kunnen we onszelf niet de baas zijn en op geen enkele wijze verantwoordelijk zijn voor onszelf, zolang we niet de meester zijn over ons denken.
Tweede voorwaarde
Aanhoudend een effectieve richting van onze mentale activiteit beogen.
Derde voorwaarde
Om onze gedachten waar te nemen om vertrouwd te raken met hen, om hun gewone loop te kennen en zich bewust te worden van degenen die een speciale band hebben met onze zintuiglijke en emotionele aard.
Vierde voorwaarde
In onszelf de gedachte te zoeken die de hoogste, de edelste, de zuiverste en de meest onthechte lijkt te zijn en, tot de dag dat we een mooier idee vinden om deze te vervangen, om hem de spil te maken waaromheen onze mentale synthese zal worden opgebouwd, het regulerende idee in welks licht alle andere gedachten kunnen worden gezien en beoordeeld, dat wil zeggen, geaccepteerd of geweigerd.
Vijfde voorwaarde
Om een normale dagelijkse mentale discipline te volgen. Tussen al de leringen die zijn gegeven over dit onderwerp die methode te ontdekken die het meest effectief lijkt te zijn en deze nauwgezet, rigoureus, met energie en doorzettingsvermogen te volgen.
Enkele belangrijke aanbevelingen
Weet hoe voldoende mentale rust te nemen.
Niet meer te eisen van onszelf dan dat wat we kunnen doen.
Om rekening te houden met tijd en om te weten hoe geduldig te wachten op het resultaat van onze inspanningen.
Tot slot, zonder iets te verwaarlozen wat we zelf kunnen doen, om te weten hoe met kinderlijk vertrouwen te rekenen op de Grote Opperste Kracht, de Goddelijke Kracht die Een is in alle wezens en alle dingen.
Stel dat jij voor jezelf het idee hebt dat je anders zou willen zijn. Trekjes in jezelf waar je steeds tegenaan loopt wil je misschien liever wegsnijden. En eigenschappen die je mist koop je bij een of andere goeroe. Maar hoe kan je nou weten hoe je ‘zou moeten zijn’?
We schreven ergens dat als bedrijven mee willen kunnen veranderen met de snel veranderende omstandigheden, dat ze dan daarvoor afhankelijk zijn van de flexibiliteit van de medewerkers. Mensen die mee kunnen veranderen, zonder in de weerstand te schieten.
Het bedrijfsleven loopt vol met verandermanagers en verandercoaches die je allemaal willen leren hoe je moet of kunt veranderen.
Jezelf veranderen
Stel dat jij voor jezelf het idee hebt dat je een ander mens zou willen zijn. Misschien een beter mens dan je nu denkt te zijn, of sterker of vaardiger of vriendelijker of liever of minder lief, minder toegeeflijk, minder zwak. Noem maar op. Dan kan je je voornemen daar aan te gaan werken. Je vormt je een (vaag) idee hoe je dan wel zou willen zijn en gaat met goede moed je voornemens leven.
Maar hoe kan je nou weten hoe je ‘zou moeten zijn’? Je mens- en wereldbeeld is voor 90% bepaald door de duizenden jaren oude druk van maatschappij en religie. Voor 8% ben je gevormd door opvoeding (ouders en onderwijs). En de overige 2% zijn gevormd door jouw eigen ervaringen en inzicht. En die zijn weer totaal afhankelijk van die andere 98%. Wat is er nou écht van jezelf? En dan wil jij zelf een beeld gaan vormen van de ideale Jij en daar dan naarstig aan gaan werken…
Jezelf onder controle
De kans bestaat, dat als je er maar enigszins in zou slagen, dat je een robot van jezelf maakt. Geen enkele spontaniteit meer, want die sta jij jezelf niet meer toe. Steeds rationele controle over jezelf om te zorgen dat je niet in oude fouten vervalt. Je hart gaat op slot, doordat je steeds in je hoofd zit. Je kunt je afvragen of je experiment op deze wijze slaagt. Feitelijk doe je dan in het klein wat de hele mensheid al eeuwen in het groot probeert: met mentale ‘normen en waarden’ systemen creëren die alles onder controle houden, en dan vooral de ‘foute’ mensen en organisaties. Want de ‘goeien’ gedragen zich al zoals wij het willen. Zo onderdruk je in jezelf de foute neigingen, gedachten en gevoelens en gaat alles op slot. Ook je energie.
Verander jezelf niet
Ik raad je aan dit niet te doen. Ga jezelf niet veranderen, of hou er direct mee op. Probeer jezelf niet te veranderen want je creëert een monster. Hoe weet je nou hoe je werkelijk zou moeten zijn? Je bent al volmaakt zoals je bent. Je hebt jezelf niet gemaakt en de Schepper die jou gemaakt heeft weet precies hoe Hij je hebben wil en hoe je daar komt. Leef! En leer te bewegen op de grote Kracht die alles beweegt en elk moment schept.
Go With The Flow!
Go With The Flow! is een bekende populaire uitdrukking. Maar hoe doe je dat? Laat mij je daarbij helpen. Ik leer je af te stemmen op die grote Kracht, die je heel concreet kunt voelen. Ik leer je hoe je je door die Kracht kunt laten leiden. Hoe je de signalen kunt herkennen, welke valkuilen je tegen kunt komen. Hoe je innerlijk je weg kunt vinden.
Wat er wel gebeuren kan
Ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat de veranderingen zomaar vanzelf komen. Ongemerkt komen nieuwe eigenschappen in je naar voren – in het leven geroepen en daarbij geholpen door onverwachte externe omstandigheden die je daarbij behulpzaam zijn. Ongemerkt en ongevraagd merk je na verloop van tijd dat bepaalde zwakheden verdwijnen of transformeren in krachten die je van pas komen. En dan besef je ergens in de tijd opeens: “Hé, dat trekje waar ik steeds mee tegen de muur liep, is verdwenen. Hé, die angst is er niet meer. Hé, ik merk dat mensen anders op me reageren dan vroeger.” En na een tijd is je oude zelfbeeld dat je bij veel dingen in de weg stond, verdwenen. Zomaar, vanzelf… En zo kan ik nog wel even doorgaan. Als je de moed hebt hieraan te beginnen, neem dan mijn hand en ik ben er voor je.
Je ergens bewust van zijn is niet hetzelfde als Bewust Zijn. We hebben niet door dat we vol zitten met automatismen, en dat is maar goed ook. Maar we zijn niet bewust van de werking van die mechanismen en vertrouwen er blindelings op. Als we hierin bewustzijn willen brengen, beginnen we het beste met lopen.
In dit blog leggen we het principe achter ZENwandelen uit. Hoe je onbewuste, automatische handelingen bewust maakt en hoe je zo stappen zet op de weg naar zelfrealisatie.
Bewust Zijn
Je ergens bewust van zijn is nog lang niet hetzelfde als Bewust Zijn. Je kunt zogenaamd ‘bewust’ spaarlampen gebruiken, je afval scheiden, je politieke partij kiezen, wel of geen vlees eten, … moet ik nog doorgaan? Je kunt dit zogenaamd bewust doen, omdat je er een mening over hebt gevormd, maar het tegelijkertijd volkomen onbewust doen, omdat je niet zelf-bewust bent. En je kunt wel menen dat je zelfbewust bent, omdat je meent je meningen en voorkeuren te kennen, maar dat bén je niet!
Automatische handelingen observeren
Zonder dat we het doorhebben zitten we vol met automatismen, en dat is maar goed ook, want als je eerst moet gaan nadenken als het licht op rood gaat, dan loopt het niet goed af; maar de reflex om af te remmen komt automatisch. Dat men zoveel automatismen heeft, daar is men vaak best trots op. Maar we kijken niet meer goed naar de werking van die mechanismen en vertrouwen er vaak blindelings op. Wie de moeite neemt zichzelf rigoureus te observeren, zal eerst tot de ontdekking komen dat hij voortdurend kleine steekjes laat vallen en vervolgens merken dat hij bij tal van kleine onbeduidende handelingen die hij automatisch verricht als het ware wegkijkt. Voor de liefhebbers van yoga: HIER BEGINT DE WARE YOGA!
Handelingen bewust maken
Als we hierin bewustzijn willen brengen – bewust willen worden – dan beginnen we het beste met een handeling die eenvoudig is, die al lang volautomatisch verloopt, en die bovendien de hele dag door wordt uitgevoerd: lopen. Wel eens gemerkt dat je soms als je over straat loopt, onverwacht bijna struikelt over een stoepsteen die maar een heel klein beetje scheef ligt en omhoog steekt? Dat heeft niets met bewustzijn te maken, tóch? Of wel eens gemerkt dat je als je in gedachten bent opeens sneller aan het lopen bent? Met snelle ademhaling… Of gemerkt wat een moeite het kost jouw looptempo aan te passen aan degene waarmee je samen oploopt? Dat je dan bijna anders gaat lopen?
De methode van ZENwandelen
Bij ZENwandelen beginnen we met te leren bewust te lopen. En we denken misschien dat dat niet moeilijk is, maar de ervaring leert dat elke beginner zichzelf tegenkomt en tijd nodig heeft om het lopen in het bewustzijn omhoog te halen. We beginnen simpelweg met bepaalde handhoudingen en een langzaam looptempo, een specifieke loopbeweging en met de aandacht bij de voetzolen om elke stap die je zet bewust te voelen. Niks aan? Binnen een minuut loop je al aan wat anders te denken… Geeft niet, want je denkvermogen is nou eenmaal een dominant mannetje dat gewoon lekker door wil gaan wat het altijd doet: jouw aandacht-energie opvreten. Maar zodra jij het merkt richt je rustig je aandacht weer op de voetzolen en het voelen van het contact met de aarde.
Bewust ademend bewust lopen
Als de aandacht stabieler wordt gaan we de adem erbij betrekken. Eerst door enkele ademoefeningen die je bewust maken van de adem en de ademhaling krachtiger en dieper maken. En vervolgens dit toepassen tijdens het lopen. Er komt een moment dat je gewoon niet meer kúnt denken. Menig zenwandelaar ontdekt al tijdens de eerste wandeling dat hij van binnen stil is, tot zijn eigen grote verbazing. En het leuke daarvan is dat we ons daar helemaal niet mee bezig hielden – het kwam vanzelf. Deze stilte werkt verhelderend.
Het dagelijks leven als oefening
Met aan paar simpele aanwijzingen ben je als zenwandelaar in staat je looptechniek in het dagelijks leven te oefenen. Want waar je ook bent, daar ga je, bewust van het lopen en bewust van je adem. En opeens is er iets veranderd. Het leven lijkt een ander belang te krijgen. Zo leer je tijdens de ZEN wandel-sessies je ook bewust te zijn van je ademhaling. En ook dat ga je toepassen in het dagelijks leven, vanzelf zal je bij momenten er aan denken. Je merkt hoe je ademhaling op dat moment is, observeert die een paar ogenblikken en zonodig corrigeer je door de adem rustiger en dieper te maken en omlaag te brengen. En wellicht vind je in je dagelijks leven gelegenheid wat oefeningen te doen. En je zult snel het effect merken: de rust die het vanbinnen geeft op momenten dat je onder druk staat, het natuurlijke overwicht dat je krijgt zonder forceren, zonder trucjes.
Zelfbewustzijn
En zo leer je langzaam aan op een natuurlijke ontspannen manier ‘het bewustzijn’ kennen. Door grondige onophoudelijke zelfobservatie zul je de innerlijke bewustzijnsgebieden in jezelf leren kennen – en met wat hulp en uitleg van buitenaf – , de mentale, de vitale en de fysieke bewustzijnsgebieden. En hun eigenschappen en manieren, hun samenhang en samenspel, hun trucjes, hun gewoonten, hun oneerlijkheid, En je wordt je meer en meer bewust van jezelf als de innerlijke toeschouwer, de stille getuige, die het denken ziet, het voelen voelt, het horen hoort. Er is de innerlijke rust diep in jou die er altijd is en die een stevige ondergrond vormt waarop jouw hele bestaan zich afspeelt.
Ten slotte
Het proces van zelfrealisatie is een proces van bewustwording dat voor ieder individu uniek is, zoals het individu zelf dat is, en speelt zich voor ieder mens op onvoorspelbare wijze af in het dagelijks leven. Het kan snel gaan – voor een enkeling in een ogenblik – of het kan jaren duren. Het kan een moeizaam proces zijn, een worsteling waarbij je voortdurend probeert jezelf te veranderen, vechtend tegen de onbewustheid, jezelf proberen te vormen naar door weet ik wie opgelegde morele waarden. Of het is een makkelijk en lichtend proces, waarbij jij je laat dragen en het leven neemt zoals het zich ontvouwt, voortdurend in verbinding met de grote kracht die alles draagt: ‘the sunlit path’. “Het zonverlichte pad is geen zorgeloos vakantietripje, geen leven zonder hindernissen. Het is leven als een kind dat zich overal over verwondert,…” (bron: Integrale Yoga Nederland)
